مدتی پیش کتابی را تهیه کردم با عنوان یادگیری فعال. این کتاب درباره ی فعالیتهای بدنی است ، اما نه درباره درس تربیت بدنی یا ورزشی ، درباره ی چگونگی یادگیری کودکان است ، اما نه درباره ی روشهای آموزشی معمول در کلاس درس. این کتاب نشان می دهد که چگونه می توان با گنجانیدن بازیهای مختلف و فعالیتهای بدنی در فرآیند آموزش ، یادگیری را به صورت تجربه ای خوشایند درآورد.

این کتاب توسط بریان، ج ، کرتی   با ترجمه فروغ تن ساز ،  انتشارات مدرسه به چاپ رسیده است.

قسمتی از این کتاب را برای شما عزیزان نوشته تا شاید همه ی علاقمندان این کتاب را فراهم کرده و از آن برای  یادگیری مؤثرتر و مطبوعتر  دانش آموزانمان استفاده کنیم.                     

فعالیت در کلاس

 هر کسی که کودکان را دیده باشد می داند که آنان تحرک و فعالیت را دوست دارند. اما در بسیاری از کلاسهای درس فعالیت و تحرک کودکان برای معلم کمتر قابل تحمل است. کودکانی که در جای خود آرام می نشینند ودر طول تدریس دست به سینه و ساکت فقط به معلم توجه می کنند، مورد قبول واقع می شوند.

تحقیقاتی که در طول 40 سال گذشته انجام شده است نشان می دهد که عدم تحرک ممکن است به یادگیری هوشمندانه و مطلوب منجر نشود. پژوهشگران از سالهای 1960 در بسیاری از نقاط جهان در مورد تعامل فعالیتها و تمرینهای بدنی در یادگیری، فعالیتهای آموزشی ، حافظه ، و بالاخره آموخته های دانش آموزان به تحقیق پرداخته اند.

برای مثال «گوتین» و «دیجنارد» (1968) به این نتیجه رسیدند که فعالیت بدنی ملایم در یادگیری عمل جمع در ریاضی می تواند مؤثر باشد، در حالی که فعالیت شدید بدنی در یادگیری که بلافاصله بعد از آن انجام گیرد تأثیرمنفی می گذارد.

تعدادی از پژوهشگران ژاپنی به روابط یادگیری با فعالیت بدنی علاقمند شده اند. ماتسودا و همکارش (ماتسودا و سوگی هارا-  1969) در تحقیق خود به این نتیجه رسیدند که بعد از انجام بازی سبکی با دوچرخه ، در یادگیری تفریق و انجام تمرینهای بعدی مربوط به آن پیشرفت قابل توجهی مشاهده شده است.

ریلو در دو مطالعه در سالهای 1960 به بررسی ارتباط میان میزان شایستگی و تطابق در کلاس با پیشرفت تحصیلی دانش آ موزان پرداخت ( ریلو و ایگن -1967 ) او بعد از تحقیق به این نتیجه رسید که ساکت نشاندن دانش آموزان باهوش و شایسته برای مدت طولانی در کلاس درس که غالباً هم در کلاسهای سنتی اینگونه است ، فشار زیادی را به روان آنان تحمیل می کند. کودکان شایسته و سرآمد وقتی که برای مدت طولانی بدون تحرک در کلاس یا جلسه امتحان بنشینند، از آزمونهای مربوطه اعم از کلاسی و هوشی نمرات کمتری خواهند گرفت.داده های تحقیقات مذکور این فرضیه را تأیید می کند که ، اگر در آموزش کودکان از بازی و تحرک استفاده شود، یادگیری به بهترین وجه صورت می گیرد.

همچنین نتایج تحقیقات مختلف نشان داده است که انجام یک ساعت تمرینات بدنی و ورزش سبب رهایی از فشار ساعتها درس کلاسی و در نتیجه آموزش و یادگیری بهتر می شود . نتایج مطالعات متعددی که در شرایط فرهنگی مختلف انجام شده است ، نشان می دهد:

الف) میزان یادگیری کودکان در کلاس درس محدودیت دارد، بیشتر از حد معمول در کلاس درس ماندن، کارآیی و یادگیری را کاهش می دهد.

ب) در کلاسهایی که آموزش از تنوع لازم برخوردار نیست و کودکان امکان فعالیت و حرکت ندارند حتی کاهش ساعات کلاسی ، معمولا سبب افزایش یادگیری آنان می شود. کاملاً اشتباه است که تصور کنیم اگر کودکان با 5 یا 6 ساعت کار روزانه در مدرسه مقدار معینی یاد می گیرند، افزایش ساعات آموزش در کلاس ، سبب افزایش یادگیری آنان شود (نتایج تحقیقات اولیور 1958 و ماتسودا 1969 ). کسانی که در آموزش و پرورش چنین فرضی را دارند،غالباً در عمل با بازده پایین دانش آموزان مواجه خواهند شد. 12 ساعت در مدرسه ماندن ، یادگیری کودکانی را که قبلاً 6 ساعت در مدرسه بودند ، به هیچ وجه دو برابر نخواهد کرد. در حقیقت غالباً نتیجه ی معکوس حاصل می شود . کودکانی که بیش از 5 یا 6 ساعت در مدرسه می مانند کمتر از کودکانی که حدود 5 یا 6 ساعت در مدرسه هستند، یاد می گیرند.مطالعاتی که برای کودکان استثنایی در انگلستان انجام شده ( کرتی-1973 ) مشخص کرده است که اگر کودکان در فواصل 5 یا 6 ساعت تحصیل روزانه در مدرسه به تفریح و استراحت و حرکات ورزشی بپردازند و به این وسیله از فشار درسی رها شوند، در امر یادگیری شان تسریع می شود و کاهش ساعت کلاسی به هیچ وجه زیان و نقصانی در امر یادگیری و آموزش آنان به وجود نمی آورد.

پژوهشگران متوجه شده اند که تواناییهای یادگیری در کودکان مختلف متفاوت است. تعدادی از آنها با آرام نشستن و گوش دادن به سخنان معلم بهتر می آموزند، بسیاری از آنان با تحرک و انجام عملیات ورزشی بهتر یاد می گیرند. به نظر می رسد که محدود کردن کودکان سالم و فعال در کلاس درس از کارآیی و کوشش آنان می کاهد.کودکان فعال وقتی که مجبور به نشستن در گوشه ای شوند، آرام نیستند و آرام نمی گیرند، در حالی که تمامی وجودشان برای فعالیت فریاد می زند و شخصیت آنان حرکت و جست و خیز می طلبد،در وضعیت منفعل نمی توانند کوشش مناسب را به کار برند. ( ریلو1968،1967 – ماتسودا و سوگی هارا 1968، رین 1969).

در این جا دو نمونه از بازیهایی که برای کودکان پر تحرک ، برای آرام شدن و تمرکز یافتن آنها عنوان شده،ذکر می نماییم.

بازی من و سایه من    

لوازم: خط و موکت

روش: دو کودک انتخاب کنید ، یکی به عنوان آرام حرکت کننده و دیگری به عنوان « سایه او». سایه سعی می کند که دقیقاً حرکت کودک دیگر را انجام دهد. حرکت باید کاملاً به آرامی انجام گیرد تا کودک دیگر بتواند آن را تقلید کند. آزمایش را با انجام حرکات مختلف ادامه دهید.

 

بازی چقدر آرام می توانید باشید...؟

لوازم : ساعت ،تخته سیاه ، موکت ، نوار برای درست کردن خطوط.

روش : یکی دو نفر از کودکان می توانند آزمایش کنند و ببینند که با روشهای مختلف تا چه حدی می توانند آرام حرکت کنند. ( یک خط را با آرامش هر چه تمامتر ترسیم کنید، « از روی موکت با آرامی هر چه بیشتر که می توانید بلند شوید.» ، « از روی یک خط آن قدر که می توانید آرام راه بروید» .) با سرعت وقت بگیرید و پیشرفت دانش آموز را در کارهای فوق با زمان مصرف شده به ایشان نشان دهید. می توان نموداری از فعالیتهای چند بار دانش آموزان ترسیم کرد و میزان پیشرفت آنان را نشان داد.

شکلهای دیگر: دو یا چند کودک می توانند در انجام هر کار با هم مسابقه دهند. در بازیهای متعدد غیر مشابه دیگر مثل ، ترسیم خط ، راه رفتن ، بلند شدن و نشستن ، که هر کودک یکی از کارها را انجام دهد ، می توان مسابقه ای بین آنان ترتیب داد.

 

خلاصه هدف از نوشتن این کتاب تشریح چگونگی ترکیب مطلوب فعالیتهای حرکتی با فعالیتهایی است که در جهت افزایش تواناییهای هوشی و آموزشی ارائه می شود.

بازیهایی برای کودکان مختلف ، جوانان و افراد بزرگسال ارائه شده است. کودکان سرآمد و خلاق هم می توانند از فعالیتهای ارائه شده در کتاب بهره مند شوند .فصل هشتم اختصاصاً برای آنان نگاشته شده است. در این کتاب برای کودکانی که مشکل یادگیری دارند ، فعالیتهایی پیشنهاد شده است. از آن جمله فصل دوم کتاب است که به منظور ایجاد تمرکز و توجه بیشتر این گونه کودکان نوشته شده است. برای کمک به یادگیری مهارتهای اساسی آموزشی در ریاضیات و خواندن فصلهای 5 و 6 پیشنهاد می شود.

 

منبع:http://class-avvali.persianblog.ir/post/10/فریده فلاح فیروزآبادی